Grip op je coronadip
De tweede golf is een feit. Hij overspoelt niet alleen het land, maar ook onze gedachten, onze dagelijkse routines en onze emoties. De murwsmurf wordt er gaandeweg alvast goed murw van. En dat is niet zo raar.
Als murwsmurf word ik geplaagd door een duivels
dilemma omdat ik enerzijds enorm meevoel met het leed van de coronapatiënt en
de overbelaste zorgmedewerker en anderzijds wordt geconfronteerd met het offer
dat hiervoor gebracht moet worden, zoals de vrijheidsbeperkende maatregelen. En
offers brengen, dat ben ik (homo sapiens) al een tijdje verleerd.
Maar er knaagt nog meer. Onze illusie van controle
onschendbaarheid is doorprikt en we weten niet meer hoe we met oncomfortabele
noodlottigheden om moeten gaan. Zoals een griepgolf.
Voormalig Denker des
Vaderlands Marli Huijer (65) zegt over de nieuwe gedeeltelijke lockdown:
‘Het is een keuze. Geen keuze op basis van een visie, of de lange termijn. Er ligt geen overweging aan ten grondslag over de vraag wat een goed leven is. De maatregelen komen voort uit praktische afwegingen: wat kan het zorgsysteem aan. Getallen, data: hoeveel besmettingen, hoeveel ic-bedden. Alsof data ons alles vertellen. Data en feiten zijn neutraal, het is de interpretatie die maakt welke waarde we eraan toekennen. Met de cijfers van nu waren we in mei juist opgelucht, toen hadden we geen testcijfers. De hoeveelheid bezette ic-bedden was gelijk.’
En: ‘Het RIVM is pas in 2009 begonnen de sterftecijfers in kaart te brengen, zodat we weten of de sterftecijfers binnen onze zelfgestelde grenzen van ‘normaal’ vallen. Het zou ons leven onbezorgder moeten maken. Het omgekeerde is gebeurd.’
‘Het is nu oktober. Stel dat dit voortduurt tot maart, april en dat er pas in de zomer weer bewegingsruimte ontstaat – dat is voor veel mensen niet te overzien. Voor jong én oud. Wat denk je van de mensen die bang zijn om naar buiten te gaan? Je kan denken dat insluiting goed is voor de gezondheid, maar de maatregelen die nu genomen worden hebben ook grote gevolgen voor de gezondheid.’
‘Daarom zouden we juist nu bij elkaar moeten komen om te praten over de vraag: hoe kun je omgaan met een onzekerheid en oncontroleerbaarheid waar we helemaal niet meer aan gewend zijn, hoe ga je om met het noodlot, pech en geluk.’
ACT
Hoewel de murwsmurf (als typische Hollander wellicht)
niet vies is van een beetje burgerlijke ongehoorzaamheid, gaat hij hierover
geen samenkomsten organiseren (die online ook kunnen plaatsvinden bovendien).
Ik hou me daarom graag bezig met de vraag zelf. En daarbij kom ik uit bij ACT (acceptance and commitment therapy).
Het
vertrekpunt bij Act is dat alles wat ons een oncomfortabel gevoel geeft we het
liefst uit de weg gaan. Onze reflex is om te zoeken naar controle. Controle wordt bij ACT gezien als disfunctionele coping in een
ongewenste situatie of bij ongewenste gedachten en gevoelens. Grip wordt gezien
als functionele gedragsverandering.
Controle
is het proberen van het beheersen en sturen van je gedachten en gevoelens in
een bepaalde situatie. Bijvoorbeeld de ongewenste gedachte: ik ben dik. Deze
gedachte is niet plezierig en wil je onderdrukken, liefst gewoon niet hebben.
Een strategie om hiermee om te gaan kan zelfs eten zijn, omdat dit je afleidt
van de onplezierige gedachte en troost en comfort kan bieden.
Grip is de manier waarop je met je gedachten omgaat: bijv
accepteren dat deze er zijn en kiezen om naar de sportschool te gaan, gezond eten
in huis te halen, etc. Het accepteren van oncomfortabele gevoelens en
gedachten kan als een bijzonder zware opgave voelen. Wanneer je je leven lang
gewend bent om te vechten om iets te bereiken of onder controle te houden, kan
acceptatie voelen als overgeven en als zwak en machteloos.
BIj ACT is accepteren het bewust toelaten en effectief uitnodigen
van alle gedachten, emoties gevoelens in je leven die je liever niet zou willen
ervaren en waar je met je gedrag geen invloed op uit kunt oefenen.
Accepteren wordt soms verward met het negeren, of wegdrukken van
negatieve gedachten. Dat is absoluut niet de bedoeling bij ACT. Accepteren
betekent prettige, maar ook vervelende omstandigheden, gevoelens en gedachten
toelaten en er geen oordeel over vellen. Je gaat niet alles omvormen totdat het
positief is. Wanneer jou iets naars overkomt, zou het vreemd zijn wanneer je
gaat staan juichen. Als je last van een aandoening hebt, is het zinloos om te
doen alsof die er niet is, of om je er heel hard tegen te verzetten.
Je leert bij ACT om niet te vechten tegen negatieve gevoelens en
gedachten en om vervelende situaties niet te vermijden, maar om te ervaren hoe
die nare gevoelens of gedachten over iets precies aanvoelen. Omdat je bewust
wordt van de dingen die het leven voor jou de moeite waard maken, oftewel je
waarden, zul je gaan beseffen dat negativiteit accepteren niet betekent, dat je
ongelukkig wordt. ACT leert je aan de hand van 6 ACTiepunten te stoppen met zinloze gedachten en handelingen en te starten met wat echt belangrijk is voor
jou. ACTiepunt is daarom ideaal als loslaten en / of focussen lastig is op dit moment.
Tips
En waarop zouden we ons moeten focussen nu dan? Wat we geleerd hebben uit de eerste lockdown is dat het belangrijk is om:
- Te blijven bewegen.
- Niet te panikeren, maar jezelf te organiseren. Breng structuur aan in je dagen en bezigheden.
- Verbonden te blijven. Met zoom, skype of eender welke andere hype.
- Het nieuws te beperken. Het nieuws gaat niet alleen je gedachten bepalen maar te veel nieuws maakt dat je er ook nog eens aan gaat twijfelen omdat er altijd tegenstrijdigheden in zullen zitten. Het is dus juist niet zo dat je geen overzicht hebt of niet meer helder kunt beslissen door het nieuws te beperken.
- Grapjes te maken.
Reacties
Een reactie posten